İki fazalı yuxu, bir insanın gecə ərzində daha uzun müddət yatdığı, ardınca gün ərzində daha qısa bir yuxu və ya yuxuya getdiyi bir yuxu modelidir. Bu model həm də “siesta yuxu” və ya “seqmentli yuxu” kimi tanınır.

İkifazalı yuxu anlayışı yeni deyil, çünki onun süni işıqlandırmanın yaranmasından əvvəl insanların təbii yuxu rejimi olduğuna inanılır. Tarixən insanlar gecələr bir neçə saat yatır, bir müddət yuxudan oyanır, sonra isə gündüzlər yuxuya gedirdilər. Bu nümunə bəzi mədəniyyətlərdə, xüsusən də siestanın mədəni ənənə olduğu Aralıq dənizi ölkələrində hələ də yaygındır.

Bifazik yuxunun niyə faydalı ola biləcəyi ilə bağlı bir neçə nəzəriyyə var. Bir nəzəriyyəyə görə, bədənin daxili saatı və ya sirkadiyalı ritm bu yuxu modeli üçün optimallaşdırılıb. Səhərin erkən saatlarında bədənin əsas temperaturunun aşağı düşdüyü və yuxuya getməyi asanlaşdırdığına inanılır. Bundan əlavə, yuxunun tənzimlənməsindən məsul olan bədənin melatonin səviyyələri səhər erkən saatlarda daha yüksəkdir.

Başqa bir nəzəriyyə, iki fazalı yuxunun gün ərzində daha yaxşı idrak fəaliyyətinə imkan verməsidir. Tədqiqatlar göstərib ki, gün ərzində yatmaq yaddaşı, yaradıcılığı və ümumi koqnitiv performansı yaxşılaşdıra bilər. Mürgüləmək də qəza və səhv riskini azalda bilər, əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdıra və stressi azalda bilər.

Bununla belə, qeyd etmək lazımdır ki, iki fazalı yuxu hər kəs üçün uyğun olmaya bilər. Bəzi insanlar gün ərzində yuxuya getməkdə çətinlik çəkə bilər, bəziləri isə yuxudan oyanmaqda çətinlik çəkə bilər. Bundan əlavə, iki fazalı yuxu tələbkar iş və ya cədvəli olanlar üçün praktik olmaya bilər.

Nəticə olaraq, ikifazalı yuxu gecə ərzində daha uzun yuxu müddətini, ardınca isə gün ərzində daha qısa bir yuxu və ya yuxu müddətini əhatə edən bir yuxu modelidir. Bu nümunənin insanların təbii yuxu modeli olduğuna inanılır və bilişsel fəaliyyət və ümumi rifah üçün faydalı ola bilər. Bununla belə, hər kəs üçün uyğun olmaya bilər və tələbkar iş və ya cədvəli olanlar üçün praktik olmaya bilər.